સ્થાપના: ૧૯૯૭
शील वृतफलम श्रुतम्
શિક્ષણ એ માત્ર પાઠ્યપુસ્તક પૂરું કરવાનો માર્ગ નથી—તે બાળકના સંસ્કાર, સ્વભાવ અને ભવિષ્યના ઘડતરની યાત્રા છે. શ્રી નાલંદા ગુરુકુલ વિદ્યાલય એ માત્ર શાળા નથી, પણ પ્રેમ, શિસ્ત અને અધ્યાત્મથી ભરેલું એક સંસ્કારક્ષેત્ર છે. અહીં શિક્ષણને જીવનમૂલ્યો સાથે જોડીને, બાળકોના સર્વાંગી વિકાસ માટે આરંભી છે. દરેક બાળકમાં છુપાયેલ પ્રતિભાને ઓળખી, તેમને આત્મવિશ્વાસભર્યું ભવિષ્ય આપવાનો અમારો સંકલ્પ છે. દરેક વર્ગખંડમાં શીખવાનો વિભિન્ન અનુભવ છે, જ્યાં શિક્ષક માત્ર પાઠ ન કહે પણ જીવનના પાથ દર્શાવે છે.
આજના બાળકોનાં સ્કૂલ બેગ ઘણી વખત તેમને નાની ઉંમરમાં જ શારીરિક તકલીફો આપી રહી છે. બેગમાં દરરોજ જરૂરીયાત કરતાં વધુ પુસ્તકો અને સામગ્રી લઈ જવી એ માત્ર શારીરિક ભાર નહી, પણ તેમની પીઠ, ખભા અને કાંધની હાડકીઓ પર ગંભીર અસર કરી શકે છે. લાંબા સમય સુધી આવી સ્થિતિ બાળકોના વિકાસમાં વિઘ્નરૂપ બની શકે છે. શિક્ષણમાં સરળતા લાવવી, સમયપત્રક અનુસાર પુસ્તકો લઈ જવાની આદત વિકસાવવી અને બાળમિત્ર શૈક્ષણિક નીતિ અપનાવવી એ સમયની માંગ છે.
બાળકો માટે યોગ્ય ઊંઘ માત્ર આરામ માટે નથી, પણ તેમના મગજના વિકાસ અને ભાવનાત્મક સ્થિરતા માટે અતિ આવશ્યક છે. જો બાળકને પૂરતી અને ગુણવત્તાયુક્ત ઊંઘ ન મળે, તો તે મુંઝવણ, ચિડચિડાપણું, ધ્યાનની અછત અને શીખવામાં પાછળ રહી જવા જેવી સમસ્યાઓ સર્જે છે. ઘરે અધધ કાર્યોનો બોજ, મોડું સૂવું અને વહેલું ઉઠવું જેવી આદતો બાળકોના નાજુક મન પર ભાર ઉભો કરે છે. શિક્ષણમાં સંતુલન જાળવવું અને ઊંઘને પ્રાથમિકતા આપવી એ માતાપિતા અને શાળાઓની સંયુક્ત જવાબદારી છે.
સમયસર અને યોગ્ય રીતે ભોજન કરવું બાળકના આરોગ્ય માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. પરંતુ આજના ઝડપી જીવનશૈલીમાં અનેક વખત બાળકો અનિયમિત સમયે ભોજન કરે છે—ક્યારેક વહેલું, તો ક્યારેક ખૂબ મોડું. આ અયોગ્ય સમયભોજન તેમના પાચનતંત્રને ખોરખાવે છે, શરીરમાં થાક, ઉદાસીનતા અને ધ્યાનની અછત જેવા લક્ષણો ઉપજાવે છે. નિયમિત સમયસર ભોજન થવાથી માત્ર શરીર değil, બાળકનું મન પણ ઊર્જાવાન અને તંદુરસ્ત રહે છે. તેથી, યોગ્ય સમયપત્રક પ્રમાણે ભોજન લેવું બાળકના શારીરિક અને માનસિક વિકાસ માટે અત્યંત આવશ્યક છે.
પરીક્ષા એ where વિદ્યાર્થીની અભ્યાસ ક્ષમતા અને સમજણની કસોટી થાય છે, પણ આજે તે ઘણી વખત તેમના માટે તણાવ અને ભયનું કારણ બની રહી છે. વધારે માર્ક્સ લાવવા દબાણ, તુલનાની અને નિષ્ફળતા નો ડર વિદ્યાર્થીઓના મન પર ગભરાટ અને આત્મવિશ્વાસની ઘટને જન્મ આપે છે. પરીક્ષાનું સાચું હેતુ પોતાનું મૂલ્યાંકન છે, દબાણ નહિ. માતાપિતા અને શિક્ષકો બંનેએ વિદ્યાર્થીઓમાં હકારાત્મક અભિગમ વિકસાવવો જોઈએ, જેથી પરીક્ષા એક અવસર બને—ભાર નહીં.
શાળા પછી ઘરકામ કરવું એ શૈક્ષણિક પ્રક્રીયાનો એક ભાગ છે, પણ જ્યારે તેનો માત્રા અતિશય થાય ત્યારે તે બાળકો માટે બોજરૂપ બની જાય છે. દિવસભરના થાક પછી વધારે સમય સુધી લખાણ કરાવવું બાળકના મન પર દબાણ ઊભું કરે છે અને અભ્યાસમાં રસ ઓછો થઈ જાય છે. ખેલવા, આરામ કરવા અને કુટુંબ સાથે સમય વિતાવાનો સમય ઓછો થતાં, બાળમન પર થતી અસર ગંભીર બની શકે છે. ઘરકામ એ વિજ્ઞાન છે – તે જરૂરી હોય, પણ સંતુલિત રીતે. શિક્ષકો અને માતાપિતા બંનેએ સમજવું જોઈએ કે ગુણવત્તાયુક્ત અને યોગ્ય માત્રામાં ઘરકામ બાળકના વિકાસ માટે વધુ અસરકારક છે.
આ અવરોધતા પરિબળો ને દૂર કરી એના સ્વપન ને સાકાર કરતી અને મુક્ત ગગનમાં વિહાર કરાવતી શાળા વિશે જાણવું છે ?
અને અમારા પ્રયત્નો વિશે જાણવું છે ?